Οι ίδιοι δεν

Αηδίασα τους φοιτηταράδες με τις αποδείξεις τραπέζης, που ζούσαν σαν ευνούχοι σε μια κατάσταση μητρικής τηλεθωπείας, τους χαρισματικούς που- απαξάπαντος- κάποτε θα κυβερνούσαν την Ελλάδα και πόζαραν από τα είκοσι για υπουργοί, μα πάνω απ’ όλα ένιωσα το ρόλο των καθηγητών. Αυτοί μοίραζαν τα χαρτιά. Ο καθηγητής φοράει πάντα το σκούφο του pater familias. Αναγκαίο κακό που δεν του έδωσα και μεγάλη σημασία. Άλλο με έθιξε: το πνεύμα τους και το ήθος τους. Ενώ η παράδοση έχει να επιδείξει πλήθος τραγωδών και συνάμα κωμικών- Πλάτωνα, Σαίξπηρ, Νίτσε, Γκόγκολ, Ντοστογιέφσκι- όπου με ηδονή βλέπεις να καταργείται η συμβατική σοβαρότητα, στο μικρό κόσμο των καθηγητών το καρναβαλίστικο στοιχείο είχε θυσιαστεί στη βλοσυρότητα της αυθεντίας. Το στομάχι τρώει τα πάντα εξόν από τον εαυτό του κι ο κύριος καθηγητής αμφισβητεί, κρίνει, καταγγέλλει τα πάντα εκτός από τον ίδιο: δηλαδή την έδρα του, το σπίτι του, την άγνοιά του, την ανύπαρκτη φαντασία του, τη γυναικούλα του, το καθεστώς κτλ.

Ένα πράγμα θέλω να πω: ότι το καθηγητιλίκι (και οι στρατιές των πνευματικά ανήλικων που το ανέχονται) είναι μια ύποπτη υπόθεση. Όλοι γράφουν με τον ίδιο τρόπο και για τον ίδιο λόγο. Δεν αφήνουν κενά στα γραφτά τους, δεν τολμούν να ομολογήσουν αδυναμία, δεν ζητούν πουθενά συγγνώμη, γιατί το πνεύμα του πανεπιστημίου- η σοβαρότητα καθ’ εαυτή- δεν επιτρέπει τέτοιες επικίνδυνες ειλικρίνειες. Πίσω από τις καλοραμμένες φράσεις, παραμονεύει η τερατώδης ηθική του ορθώς φέρεσθαι, ένα savoir vivre και ένα savoir ecrire όσο και mentir που πάει γάντι στη γενική υποκρισία. Διαβαστεροί, όλοι οι καθηγητές περιορίζονται, όπως γράφει ο Νίτσε, να αρνούνται ή να επικροτούν το ήδη ειπωμένο, οι ίδιοι δε σκέφτονται.

Κωστής Παπαγιώργης, Σιαμαία και Ετεροθαλή, Εκδόσεις Καστανιώτη.